Cyberbezpieczeństwo w MŚP to dziś nie luksus, ale konieczność. Małe i średnie firmy coraz częściej stają się celem cyberataków — nie dlatego, że są bogatsze, ale dlatego, że często są łatwiejszym celem.
Według Verizon Data Breach Investigations Report 2024, aż 43% wszystkich cyberataków dotyczy firm zatrudniających mniej niż 250 pracowników.
W Polsce wciąż pokutuje przekonanie, że „hakerzy atakują tylko korporacje”. To mit, który kosztuje coraz więcej przedsiębiorców.
W tym artykule pokazujemy 7 najczęstszych błędów w zarządzaniu cyberbezpieczeństwem w MŚP, które widzimy podczas audytów bezpieczeństwa — oraz praktyczne sposoby, jak ich uniknąć.
1️⃣ Lekceważenie ryzyka cyberataków
„Nasza firma nie jest dla hakerów interesująca” – to zdanie słyszymy najczęściej od właścicieli MŚP.
Błąd: Bagatelizowanie ryzyka. Każda firma przetwarza dane osobowe, faktury, loginy, dokumenty finansowe – to cenne informacje.
Rozwiązanie:
- Regularnie przeprowadzaj audyt cyberbezpieczeństwa (co najmniej raz w roku).
- Przeanalizuj, gdzie przechowywane są dane klientów i kto ma do nich dostęp.
- Uświadamiaj zespół, że największym zagrożeniem nie są wirusy, ale brak świadomości.
🔗 Źródło: CERT Polska 2024 – Raport o stanie cyberbezpieczeństwa
2️⃣ Słabe lub domyślne hasła – prosty bilet dla hakera
W 2024 roku najczęstszym hasłem w Polsce było… „123456”.
Błąd: używanie prostych, powtarzalnych haseł lub pozostawienie domyślnych danych logowania.
Rozwiązanie:
- Wymuś politykę silnych, unikalnych haseł (min. 12 znaków, litery, cyfry, symbole).
- Wprowadź menedżery haseł (np. Bitwarden, 1Password).
- Regularnie zmieniaj hasła administratorów i wymuszaj automatyczne wylogowania sesji.
- Dla kont o wysokim dostępie włącz uwierzytelnianie wieloskładnikowe (MFA).
3️⃣ Brak aktualizacji systemów i oprogramowania
Według ENISA Threat Landscape 2025, aż 76% udanych ataków wykorzystuje luki w przestarzałym oprogramowaniu.
Błąd: „Skoro działa, to po co ruszać.”
Rozwiązanie:
- Ustaw automatyczne aktualizacje systemów i aplikacji.
- Przeprowadzaj miesięczne przeglądy IT i sprawdzaj poprawki bezpieczeństwa.
- Usuń nieużywane programy – każdy zbędny komponent to potencjalna luka.
4️⃣ Brak uwierzytelniania wieloskładnikowego (MFA)
Błąd: logowanie tylko loginem i hasłem.
To jak zamykanie biura na jeden klucz, gdy złodziej ma już jego kopię.
Rozwiązanie:
- Włącz MFA w poczcie, CRM-ie, systemie księgowym i panelach administracyjnych.
- Dla kont krytycznych stosuj tokeny sprzętowe lub aplikacje typu Authy / Google Authenticator.
- MFA może zablokować ponad 99% prób przejęcia konta (źródło: Microsoft Security Defense Report).
5️⃣ Przechowywanie zbyt dużej ilości danych klientów
Błąd: brak polityki retencji danych. Firmy często trzymają dane klientów „na wszelki wypadek”.
Rozwiązanie:
- Wprowadź politykę przechowywania i usuwania danych.
- Przechowuj tylko dane niezbędne do bieżącej obsługi.
- Regularnie czyść archiwa mailowe i pliki w chmurze.
- Każdy zbędny rekord to potencjalne ryzyko wycieku i sankcji RODO.
6️⃣ Shadow IT – ukryte oprogramowanie w Twojej firmie
Błąd: Pracownicy instalują własne aplikacje (np. komunikatory, dyski w chmurze), które nie są kontrolowane przez IT.
Ryzyko: Dane firmowe trafiają poza system zabezpieczeń.
Rozwiązanie:
- Monitoruj instalowane aplikacje i blokuj nieautoryzowane narzędzia.
- Zapewnij bezpieczne, firmowe alternatywy – np. Microsoft 365, Google Workspace.
- Buduj świadomość, że „własne aplikacje” = luka bezpieczeństwa.
🔗 Źródło: ENISA – Cybersecurity for SMEs: Recommendations and Best Practices
7️⃣ Obecnie cyberbezpieczeństwo w MŚP to niestety brak szkoleń i komunikacji wewnętrznej
Błąd: Pracownicy nie wiedzą, jak rozpoznać phishing, a o nowych zasadach dowiadują się przypadkiem.
Rozwiązanie:
- Organizuj regularne szkolenia z cyberbezpieczeństwa, dopasowane do poziomu zespołu.
- Stosuj testy phishingowe i krótkie quizy.
- Komunikuj zasady jasno i często – lepiej za dużo niż za późno.
Według IBM Cost of a Data Breach Report 2024, 74% incydentów bezpieczeństwa wynika z błędu człowieka. Edukacja to najtańsze i najskuteczniejsze zabezpieczenie.
Cyberbezpieczeństwo w MŚP – to proces, nie projekt
Nie da się „raz wdrożyć bezpieczeństwa i mieć spokój”. Cyberbezpieczeństwo to proces ciągły: analiza, prewencja, testy, edukacja.
Dobra wiadomość? Nie trzeba na to milionów.
Większość działań można wdrożyć niskim kosztem, jeśli jest plan i konsekwencja.
🔹 Zacznij od audytu bezpieczeństwa IT,
🔹 włącz MFA i politykę haseł,
🔹 uporządkuj dane,
🔹 przeszkol zespół.
To fundament odporności cyfrowej każdej nowoczesnej organizacji.
Jak możemy pomóc Twojej firmie
W Cedepe Consulting wspieramy MŚP w budowaniu odporności cyfrowej:
- przeprowadzamy audyty cyberbezpieczeństwa i odporności organizacyjnej,
- wdrażamy polityki bezpieczeństwa i procedury reagowania,
- szkolimy zespoły w zakresie rozpoznawania zagrożeń,
- pełnimy funkcję zewnętrznego eksperta ds. cyberbezpieczeństwa (vCISO).
👉 Jeśli chcesz dowiedzieć się, na ile Twoja firma jest odporna na cyberzagrożenia,
umów bezpłatną konsultację wstępną z naszym ekspertem.
📩 Skontaktuj się z nami: cedepeconsulting@cedepe.pl
